Ponowne zastosowanie tytan-cynku

Muzeum Sztuki Współczesnej Kiasma. Steven Holl Architects

Budynki pokryte RHEINZINK można znaleźć na całym świecie. Świetnym przykładem ponownego użycia tytan-cynku jest zdemontowana z elewacji Muzeum Kiasma w Helsinkach blacha RHEINZINK, która zyskała nowe życie w dwóch projektach. Około 600 m2 bardzo dobrze zachowanego tytan-cynku dało drugie życie Obserwatorium Kosmicznemu w Onsala w Szwecji oraz dwóm budynkom przetwarzania odpadów i recyklingu HSY Koivukylä  HSY Kiviko  w Finlandii.

Kiasma - Muzeum Sztuki Współczesnej

Zaprojektowane przez Stevena Holla i zrealizowane pod koniec lat 90. XX wieku jako Narodowa Galeria Finlandii i Muzeum Sztuki Współczesnej, Kiasma jest prestiżowym projektem. Z powodu wadliwej podkonstrukcji, konieczna była wymiana części elewacji. Około 600 m2 bardzo dobrze zachowanego tytan-cynku zyskało drugie życie na obiektach w Szwecji i Finlandii. Biorąc pod uwagę doskonałą równowagę ekologiczną, wysoką jakość i trwałość tytan-cynku, na nową elewację muzeum ponownie wybrano RHEINZINK.

Wspaniała okazja do ponownego użycia

Celem rządu Finlandii jest bycie pionierem w gospodarce o obiegu zamkniętym, zachowując wartość wbudowywanych materiałów tak długo, jak to możliwe. 

Jesteśmy bardzo zadowoleni, że arkusze tytan-cynku z renowacji mogły być ponownie użyte. Arkusze cynkowe są normalnie przetapiane, ale w tym przypadku ponowne użycie tego materiału pozwoliło zaoszczędzić dużo energii”, mówi Selja Flink, kierownik projektu w Muzeum Kiasma w Helsinkach. 

1. Obserwatorium Kosmiczne Onsala

Części nowego budynku obserwatorium zostały pokryte 300 m² szaro-niebieskiej patynowanej blachy RHEINZINK, które wcześniej były używane na elewacji Muzeum Kiasma w Finlandii. Panele na dachu zostały zamontowane w technologii podwójnego rąbka stojącego.

Kosmiczne Obserwatorium Onsala zostało założone w 1949 roku przez profesora Olofa Rydbecka i znajduje się 45 km na południe od Göteborga. Obecnie mieści duże teleskopy radiowe używane do astronomii i geodezji. Oferuje zwiedzanie z przewodnikiem dla szkół oraz organizuje regularne imprezy tematyczne. Centrum zapewnia także naukowcom sprzęt do badań i bierze udział w kilku międzynarodowych projektach.

2. Budynek HSY Koivukylä

Budynek przetwarzania odpadów i recyklingu HSY Koivukylä działa w systemie "one-stop-shop" i służy przede wszystkim mieszkańcom, którzy chcą pozbyć się niepotrzebnych artykułów gospodarstwa domowego.

Na elewacji budynku HSY Koivukylä zostało zamontowane około 200 m² blachy tytan-cynk RHEINZINK w technologii kątowego rąbka stojącego, a cały materiał pochodził z rozbiórki części elewacji Muzeum Sztuki Współczesnej Kiasma.

3. Budynek HSY Kiviko

Budynek przetwarzania odpadów i recyklingu HSY Kiviko doczekał się elewacji, która została zrealizowana w systemie kwadratowej łuski. Dla tego projektu fińska firma TPE wyprodukowała i zainstalowała około 700 m² łusek, większość z których pochodziła z rozbiórki Kiasma.

Po dotarciu na miejsce rozbiórkowe panele były oczyszczone sprężonym powietrzem, a rąbki odcięte. Następnie przy użyciu szablonu blacha została przygotowana do wyprodukowania łusek, których wielkość była wcześniej ustalona m.in. za pomocą “mock-up'u”.

Nowoczesny zabytek

Kiasma została zbudowana prawie 30 lat temu i, choć nie jest wpisana na listę zabytków, jest zarządzana według tych samych zasad.

Aby zadbać o środowisko i ochronę ważnej architektury na początku lat 2000 fińskie przedsiębiorstwo państwowe Senat Properties oraz partner ds. środowiska pracy rządu fińskiego, rozpoczął proces zabezpieczania budynków o istotnej wartości architektonicznej, które nie były oficjalnie chronione. 

Wykorzystanie materiału RHEINZINK na elewacji było konieczne, ponieważ to oryginalny materiał, który chciano zachować, aby uszanować pierwotną wizję architekta Stevena Holla. To także wyjątkowy materiał, ponieważ nie wymaga malowania, jak w przypadku zwykłych systemów z ocynkowanej blachy. Wiedzieliśmy, że elewacja wytrzymała kolejne dzisięciolecia bez żadnych problemów” - powiedziała Selja Flink, kierownik projektu. 

Wiedza i doświadczenie

Demontaż starych arkuszy z elewacji wymagał dokładnego odcięcia rąbków i odpowiedniego przechowywania materiału. Był to oczywiście kosztowny i czasochłonny proces, wymagający wiele pracy ręcznej i przemyślanego transportu. Do wykonania nowego dachu przechodzącego w elewację w technologii rąbka stojącego także była potrzebna specjalistyczna wiedza i doświadczenie.

Sztuka i rzemiosło

Zaprojektowane przez Stevena Holla Muzeum Sztuki Kiasma to doskonały przykład, jak architektura może być nie tylko funkcjonalna, ale także mieć artystyczny wyraz. Elewacja tego budynku jest nieodłącznym elementem tożsamości architektonicznej miejsca, przyciąga uwagę zwiedzających i stanowi inspirację dla miłośników sztuki i designu.

Byłam dumna, że mogliśmy ponownie użyć tego materiału, gdyż dało to nam ogromne korzyści ekologiczne, ale także oczywiste oszczędności kosztów. Było bardzo interesujące odnawiać tak młody budynek z podejściem restauracyjno-konserwacyjnym, bo zwykle pracuję z naprawdę historycznymi budynkami, jak mój następny projekt,” - mówi Selja Flink, kierownik budowy  z ramienia Senat Properties.

Technologia rąbka: Planowanie i zastosowanie

Możliwości układania

Przy wysokości ok. 25 mm i szerokości ok. 12 mm, w technologii stojącego rąbka kątowego RHEINZINK można w ciekawy sposób podzielić optycznie powierzchnie elewacji. Pasy blachy tytan-cynk układać można zarówno w pionie, poziomie jak i ukośnie.

Montaż

RHEINZINK od wielu lat rozwija temat optymalnego montażu pasów blachy na rąbek stojący. Optymalne rozwiązanie to takie, które pozwala na szybkie, pewne i zarazem bezpieczne mocowanie. W wyniku tych poszukiwań mamy dopracowany w najdrobniejszych szczegółach system CLIPFIX®

Mocowanie

Mocowane łapek do podłoża (zarówno z desek, jak i płyt OSB) może odbywać się za pomocą odpornych na korozję wytrzymałych wkrętów CLIPFIX. Są one bardziej odporne na obciążenia niż używane dotychczas łapki mocowane przy użyciu gwoździ.

Metryka projektu

Koncepcja architektoniczna:
Steven Holl Architects, Nowy York, Stany Zjednoczone Ameryki

Architekt:
Arkitehtitoimisto Juhani Pallasmaa KY, Helsinki, Finlandia

Wykonawca prac blacharskich z RHEINZINK:
H. J. Kontio Oy, Helsinki, Finlandia

Dane techniczne:
Dach: 1 400 m² 8 t, podwójny rąbek stojący
RHEINZINK-prePATINA blaugrau
Elewacja: 1 800 m² 10 t, kątowy rąbek stojący
RHEINZINK-prePATINA blaugrau

Zdjęcia: 

Senate Properties / Selja Flink 
Freese & Shulman   
Marcela Grassi